Zapalenie mięśnia sercowego to stan zapalny, który dzieje się w obrębie środkowej warstwy serca. Co to dokładnie oznacza? Serce zbudowane jest z trzech warstw. Najbardziej wewnętrzna, która nazywa się wsierdziem, środkowa zwana śródsierdziem i położona najbardziej zewnętrznie, czyli nasierdzie. To właśnie w tej drugiej z trzech wymienionych, dochodzi do największych zmian chorobowych w tym przypadku. Cały proces przebiega z uszkodzeniem komórek, które w procesie regeneracji zostają zastąpione tkanką podobną do blizny. Przebieg choroby bywa bardzo różny. Może postępować bardzo szybko, doprowadzając do nagłego wystąpienia objawów, lub nawet śmierci. Zdarza się również, że objawy są prawie niezauważalne. Z tego powodu, proces chorobowy ciągle się „tli”, co może w późniejszym czasie być przyczyną przewlekłej niewydolności serca. Na szczęście w większości przypadków choroba jest wyleczalna i nie pozostawia po sobie żadnego śladu.
Spis treści:
Czym jest spowodowane zapalenie mięśnia sercowego?
Czynników prowadzących do rozwoju nieprawidłowości jest kilka. Najczęstszymi winowajcami są zakażenia, wśród których prym wiodą wirusy. Część z nich może bezpośrednio doprowadzić do zapalenia mięśnia sercowego. Inne z kolei są w stanie wywołać chorobę, ale w wyniku powikłań po innej wywołanej przez nie infekcji. W tej grupie znalazły się tak popularne wirusy jak grypa, różyczka czy ospa. Co do infekcji bakteryjnych, to tutaj należy wspomnieć o pneumokokach, prątkach gruźlicy, czy roznoszonych przez kleszcze bakteriach, wywołujących boreliozę. Niektóre pasożyty, takie jak glista ludzka i tasiemiec bąblowcowy, również także doprowadzić do zapalenia.
Również choroby przewlekłe mogą doprowadzić do stanu zapalnego mięśnia sercowego. Zaliczają się do nich np. toczeń układowy, celiakia, olbrzymiokomórkowe zapalenie naczyń, czy choroba Churga i Strauss.
Część leków, przez swój niekorzystny wpływ na serce, również może przyczynić się do rozwoju choroby. Zaliczają się do nich takie medykamenty jak hydrochlorotiazyd, karbamazepina, czy niektóre antybiotyki, takie jak tetracyklina, streptomycyna, czy ampicylina.
Jakie są objawy choroby?
W przypadku zapalenia mięśnia sercowego wywołanego infekcją często występują objawy związane z danym czynnikiem zakaźnym. Mogą one dotyczyć dróg oddechowych, lub przewodu pokarmowego, objawiając się np. kaszlem lub bólem gardła, bólami brzucha czy biegunką. Dolegliwości te mogą wystąpić kilka dni, lub nawet tygodni przed zapaleniem mięśnia sercowego.
Do problemów wynikających już bezpośrednio z nieprawidłowego stanu serca zaliczają się duszność, która w lżejszym przebiegu występuje przy wysiłku, lub nawet spoczynku, jeśli problem jest poważniejszy. Dodatkowo występuje ból, który może przypominać ten w przebiegu zawału, czyli gniotący i mogący promieniować do żuchwy, barku czy lewej ręki. Choremu mogą też towarzyszyć kołatania serca, spowodowane jego przyspieszoną akcją. W skrajnych przypadkach zaburzenia rytmu mogą doprowadzić nawet do zatrzymania krążenia.
Czasami zapaleniu mięśnia sercowego towarzyszy zapalenie osierdzia, którego objawy dołączają się do tych wcześniej występujących.
Jak rozpoznać i leczyć zapalenie mięśnia sercowego?
Oczywiście jak w każdym innym przypadku, tak tutaj, podstawą rozpoznania jest dobrze zebrany wywiad i badanie lekarskie. Jest to podstawa do zlecania kolejnych badań, które pozwolą postawić rozpoznanie. Zaliczają się do nich badania krwi, w których zwracać uwagę mogą podwyższone OB, zwiększona liczba krwinek białych, czy podniesione markery sercowe.
Oczywiście podstawowym badaniem, wykonywanym w diagnostyce kardiologicznej jest EKG, w którym doświadczony lekarz może rozpoznać cechy uszkodzenia serca lub arytmie. Do dyspozycji medyka dostępne są również USG serca, oraz jego rezonans magnetyczny, które pozwalają uwidocznić zmiany w budowie narządu.
Metodą, dającą stuprocentowe rozpoznanie jest biopsja serca, jednak nie jest ona niezbędna do rozpoznania i jest rzadko wykonywana.
Zaleca się, aby chorzy ograniczyli swoją aktywność fizyczną. Pozwala to utrzymać wolniejszą pracę serca i zmniejszyć dzięki temu jego obciążenie.
Oprócz tego stosuje się leczenie objawowe. Oznacza to, że np. w przypadku obecnej arytmii, należy zastosować leki antyarytmiczne, przy duszności, leki poprawiające oddychanie, a u chorych z objawami niewydolności serca, należy zastosować leczenie odpowiednie dla tej właśnie choroby.
W niektórych sytuacjach do dyspozycji lekarza kardiologa są również takie leki jak sterydy, czy cyklosporyna.
W celu uzyskania większej ilości informacji polecamy stronę Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego lub zasięgnięcie porady u naszych specjalistów.
