Wysokie stany miażdżycowe, nadciśnienie tętnicze, urazy, a nawet przewlekłe stany zapalne wnikają negatywnie na stan naczyń krwionośnych w organizmie. Doprowadzają do znacznego osłabienia budowy przede wszystkim w ścianach tętnic. Podobnie sytuacja wygląda, gdy malutki organizm przychodzi na świat już z patologicznymi genami, które odpowiadają za prawidłową budowę naczyń krwionośnych. Powyższe przyczyny osłabienia struktur tętnic to tylko jedne z wielu, które sprzyjają powstawaniu tętniaków. Zdarza się, że człowiek żyje z nimi całe życie i nie ma nawet świadomości o ich istnieniu, a umiera z całkowicie innej przyczyny. Szczególnie niebezpieczne są sytuacje, w których dochodzi do pęknięć tętniaków w wyniku najczęściej intensywnego wysiłku, ale również podczas snu.
Spis treści:
Co to jest tętniak?
O tętniaku mówi się, gdy dochodzi do znacznego, patologicznego poszerzenia naczynia krwionośnego w danym określonym miejscu na całej jego długości. Takie powiększenie może mieć różne kształty i rozmiary i zawsze jest praktycznie całkowicie wypełnione krwią. Dzieje się tak ze względu na znacznie osłabione ściany naczyń na całej jego długości bądź w jednym konkretnym miejscu. Zazwyczaj diagnozuje się tętniaki wrodzone, jednakże występują również nabyte, będące skutkiem wieloletniej miażdżycy czy nieleczonego nadciśnienia. W większości przypadków dochodzi do rozszerzenia się różnych tętnic, jednak stosunkowo bardzo rzadko schorzenie dotyka żyły.
Tętniaki różnicuje się na kilka rodzajów oraz na kilka podziałów pod względem wielkości, kształtu czy jego lokalizacji. Ze względu na kształt wyodrębnia się:
– Wrzecionowate charakteryzują się tym, że powiększenie naczynia obejmuje cały obwód tętnicy w określonym jej miejscu.
– Workowate występują najczęściej ze wszystkich, bo prawie w 80% przypadków chorych i najczęściej dochodzi do ich pęknięć. Swoim kształtem przypominają duże odstające od naczynia worki wypełnione krwią, z tego względu mają taką nazwę.
– Mikrotętniaki (prosowate) są one malutkich rozmiarów dotykające niewielkich gałęzi tętnic, tworząc małe uwypuklenia na ścianach naczyń.
Natomiast pod względem rodzaju wyróżnia się tylko 3 tętniaki, czyli prawdziwe, rzekome i rozwarstwiające.
– Tętniakami prawdziwymi oznacza się wrodzone bądź nabyte zmiany tętnic, gdzie tworzą się typowe uwypuklenia w ścianie naczynia. Mogą powstać również w wyniku urazów lub stanów zapalnych pierwotnej budowy ściany naczyń krwionośnych.
– Tętniaki rzekome powstają na skutek przerwania naczynia krwionośnego i utworzenia tkanki rzekomej, patologicznej wśród mięśni, powięzi i sąsiadującej tkanki łącznej wokół wydostającej się z tętnicy krwi.
– Tętniaki rozwarstwiające tworzą się w przypadku, gdy doszło do przerwania ciągłości błony naczynia od strony jego wnętrza. Błona ta nieleczona wraz z każdym wyrzutem krwi coraz bardziej się rozwarstwia, głównie w kierunku przepływu krwi. Krew krążąca przepływając przez takie uszkodzone naczynie, przedostaje się do innych warstw tętnicy, tworząc specyficzny kanał w naczyniu o charakterze patologicznym. Inaczej nazywając tętniaki rozwarstwiające, można mówić o krwiakach śródściennych tętnic.
Tętniaki najczęściej dotykają serca, zwykle będąc przy tym bezpośrednim powikłaniem zawału mięśnia sercowego oraz aorty brzusznej bądź piersiowej. Jednakże mogą pojawić się również na:
- Tętnicach mózgowych, informuje to potocznie mówiąc o tętniaku mózgu.
- Tętnicy szyjnej.
- Tętnicy kończyny górnej.
- Tętnicy płucnej.
- Tętnicach nerkowych.
- Tętnicach trzewnych.
- Tętnicy podkolanowej.
- Tętnicy udowej.
- Tętnicy biodrowej.
Tętniaki – przyczyny powstawania.
Tętniaki często są przyczyną wad wrodzonych dotyczących różnych patologii w budowie ściany naczyń krwionośnych całego organizmu. Jednakże znacznie częściej są wynikiem przyczyn nabytych bądź naturalnego starzenia się organizmu po około 60. roku życia, w którym dochodzi do osłabienia i degeneracji wszystkich struktur ciała. Ogólnie przyczyn powstawania tętniaków jest dość dużo. Wytypowane zostały:
- Wieloletnia i głównie nieleczona zaawansowana miażdżyca.
- Nadciśnienie tętnicze krwi, które trwa dość długo i doprowadziło do znacznego osłabienia ścian tętnic. W dodatku zdarza się, że jest ono nieodpowiednio leczone bądź całkowicie pozbawione terapii.
- Infekcje naczyń krwionośnych o różnym podłożu.
- Mikrourazy lub większe urazy aktualne bądź przebyte, które dały powikłania.
- Wystąpienie tętniaka w przeszłości zwiększa ryzyko powstania kolejnego.
- Angiopatie cukrzycowe.
- Wady wrodzone kolagenu.
- Stany zapalne ścian tętnic.
- Wielotorbielowatość nerek.
- Nabyte wady serca.
- Choroba niedokrwienna serca.
- Sarkoidoza, czyli powstawanie małych zapalnych guzków w różnych częściach ciała.
- Zawał serca.
- Zwężenie zastawki dwudzielnej.
- Gruźlica.
- Nowotwory.
- Zespół Marfana, czyli ostra zmiany narządowe całego organizmu będące przyczyną mutacji jednego genu.
- Dysplazja włóknisto-mięśniowa.
- Zmiany zwyrodnieniowe ścian naczyń krwionośnych.
- Choroby tkanki łącznej.
- Rasa czarna, gdyż 2 razy większe jest ryzyko powstania w porównaniu do rasy białej, ze względu na częstsze krwawienia podpajęczynówkowe w przypadku tętniaków mózgu.
- Nadużywanie alkoholu i/lub narkotyków.
- Palenie różnego rodzaju papierosów oraz nikotynizm.
Tętniaki – objawy występowania i pęknięcia tętniaka.
Większość rozwijających się w danym naczyniu tętniaków może dawać niespecyficzne objawy lub nie wykazywać żadnych dolegliwości dla chorego. Bywają sytuacje, że człowiek żyje z tętniakiem całe życie, nie mając świadomości o jego istnieniu, a umiera z zupełnie innych przyczyn lub całkowicie samoistnie ustępują. Im bardziej tętniak zwiększa swoją średnicę, tym mniej odporne na zwiększające się znacznie podwyższone ciśnienie są ściany zaatakowanego naczynia. Taka sytuacja, zwłaszcza nieleczona prowadzi w pewnym momencie do pęknięcia takiego naczynia i rozległego krwawienia, co stanowi ogromne zagrożenia dla życia pacjenta. Jednakże w zależności od jego miejsca wystąpienia mogą się pojawić różne charakterystyczne objawy, podobnie jak w przypadku jego pęknięcia.
Tętniaki mózgu zaczynają dawać objawy głównie, gdy urosną do dużych rozmiarów, a wtedy przez swoją objętość uciskają na mózg. Pacjent może odczuwać wtedy silne bóle głowy i karku, zaburzenia widzenia czy mowy, jednakże jest to uzależnione od miejsca występowania ucisku przez tętniaka. Istnieje wiele tak zwanych nieswoistych objawów, na które wielu z pacjentów się uskarża. Są to:
- Częste silne bóle głowy, lecz całkiem inne niż te w przypadku migreny.
- Opadające powieki lub jedna z nich.
- Podwójne widzenie, które nie chce się korygować na wizytach u okulisty.
- Bóle za okiem.
- Widoczne poszerzenie jednej ze źrenic.
W przypadku jego pęknięcia pacjent najczęściej zgłasza bóle głowy, najsilniejsze, jakie kiedykolwiek miał, nudności, wymioty, światłowstręt oraz sztywność karku.
Tętniak tętnicy płucnej, gdy jest mały, zwykle nie daje żadnych objawów. Tutaj objawy się rozwijają wraz ze wzrostem ściany tętnicy, na której powstał tętniak. Charakterystycznymi dolegliwościami tutaj są duszności wysiłkowe, nietolerancja wysiłku lub bardzo zła, kaszel z czasem występującym krwiopluciem czy ogólne osłabienie organizmu.
Tętniak pozawałowy serca głównie lewej komory jest najgroźniejszym, gdyż przebiega zazwyczaj bezobjawowo i daje bardzo złe rokowania w przeżywalności takich pacjentów. Charakterystycznymi objawami, na które skarżą się pacjenci, jest trudność i ograniczona zdolność do wykonywania wysiłków fizycznych, duszności, suchy kaszel z często występującym krwiopluciem, bolesność kończyn i ogólne osłabienie.
Tętniaki aorty mogą występować na piersiowej części tego naczynia, brzusznej bądź piersiowo-brzusznej. W pierwszym przypadku najczęściej jest to chrypka, uczucie duszności, kaszel i silne, czasem przemijające bóle w klatce piersiowej czy pleców. Natomiast w aorcie brzusznej daje to uczucie tętnienia w brzuchu, ból brzucha czy okolicy lędźwiowo-krzyżowej lub nietypowe uczucie pełności chwilę po spożytym posiłku.
Pęknięcie tętniaka aorty brzusznej objawia się silnym bólem brzucha, jego opuchnięciem i uczuciem pulsowania, wymiotami, nudnościami, przyspieszonym biciem serca i nadmiernym poceniem się. Dodatkowo w przypadku pęknięcia części piersiowej tętnicy pojawia się:
- Duszności.
- Problemy z połykaniem śliny, płynów lub pokarmów.
- Kłopoty z mówieniem.
- Znaczny spadek ciśnienia tętniczego krwi.
- Osłabienie czy nawet porażenie kończyn.
- Silny ból klatki piersiowej promieniujący do żuchwy, ramion, szyi czy pleców.
W obu przypadkach dochodzi do ogólnego osłabienia organizmu, a nawet zasłabnięcia czy utraty przytomności.
Tętniak tętnic trzewnych i nerkowych, przy czym trzewnych dotyka najczęściej tętnicy śledziony, wątroby, trzustki czy tętnicy żołądkowo-dwunastniczej są na tyle niebezpieczne, że stanowią poważne zagrożenie dla życia. Tętniak tętnicy nerkowej daje wiele dolegliwości, takich jak: bóle brzucha czy lędźwi, nadciśnienie tętnicze, zawał nerek bądź krwiomocz. Natomiast te tętniaki, które powstają na tętnicach trzewnych, najczęściej nie wpływają w żadnym stopniu na pracę narządów, tym samym nie dając żadnych specyficznych objawów.
W przypadku pęknięcia któregoś z nich najczęściej dochodzi do wstrząsu hipowolemicznego, który powstaje ze względu na znaczne obniżenie objętości krwi. Jest to bardzo groźny dla życia stan, w którym następuje znaczne niedotlenienie wielu narządów.
Tętniak tętnicy udowej lub podkolanowej rzadko pęka, lecz może sprzyjać rozwojowi zatorów, które w konsekwencji mogą wpłynąć na powstanie zakrzepicy obwodowej. Tętniak udowy daje dolegliwości bólowe w jednym miejscu bądź charakterystyczne dla guza. Z kolei ten tętnicy podkolanowej głównie objawia się poprzez zakrzepowe zapalenie żył głębokich, tętnieniem w dole podkolanowym, zblednięciem skóry stopy i podudzia oraz ich obrzęków. W przypadku tętniaka kończyn dolnych zazwyczaj pojawia się w jego miejscu charakterystyczny guz, który jest bardzo tkliwy w momencie naciśnięcia go lub dotyku.
Tętniaki mają to do siebie, że patrząc tylko na objawy, mogą być ze sobą mylone, dlatego w każdym przypadku wystąpienia wyżej wymienionych dolegliwości należy niezwłocznie skonsultować to z lekarzem pierwszej pomocy.
Co zrobić, gdy dojdzie do pęknięcia tętniaka?
Do pęknięcia tętniaków najczęściej dochodzi wskutek znacznie podwyższonego ciśnienia tętniczego krwi, które gwałtownie działa na osłabione naczynie krwionośne, przez co dochodzi do przerwania jego ciągłości. Ma na to wpływ głównie intensywny wysiłek fizyczny, aktywność seksualna, silny stres bądź gwałtowny i mocny uraz czy nawet dochodzi do pęknięcia podczas snu. Najczęściej oprócz wyżej wymienionych objawów towarzyszących pęknięciu tętniaka określonego miejsca wyróżnia się ogólne dolegliwości mówiące o momencie przerwania tętniaka. Może świadczyć o tym silny ból w miejscu powstałego tętniaka, który jest określany przez pacjentów jako najsilniejszy, jaki kiedykolwiek odczuwali. Dodatkowo występuje kołatanie serca, nadmierne pocenie się, ogólne osłabienie, bladość oraz bóle kończyn w wyniku niedokrwienia, zaburzenia świadomości, utrata przytomności, a nawet w niektórych przypadkach dochodzi do śpiączki.
Taka sytuacja musi być natychmiast zgłoszona w szpitalu bądź telefonicznie dzwoniąc na numer alarmowy, czyli 112. Jest to szczególnie ważne, ponieważ taki przypadek, który nie skonsultuje się niezwłocznie z lekarzem, ma bezpośrednie zagrożenie dla swojego życia.
Dodatkowo mogą wystąpić groźne powikłania po pęknięciu tętniaka, takie jak:
- Udar mózgu.
- Poważne uszkodzenia mózgu.
- Zaburzenia w przepływie krwi.
- Krwotok podpajęczynówkowy.
- Powstanie tętniaka rozwarstwiającego.
- Rozwinięcie się skrzepliny w środku danego tętniaka.
- Wodogłowie.
- Afazja, czyli utrata zdolności mówienia.
- Paraliż ciała – kończyn bądź twarzy.
- Niewydolność serca.
- Zaburzenia rytmu serca.
- Zawał serca.
- Obrzęk płuc.
- Atak padaczki pourazowej bądź ogólne napady, mimo że nigdy wcześniej nie nastąpiły.
- Wrzody na żołądku, czyli wrzody Cushinga.
- Zgon pacjenta, zazwyczaj w wyniku krwotoku wewnętrznego.
Ważnym jest edukować społeczeństwo o takich wypadkach medycznych, gdyż w przypadku tętniaka, a dokładnie jego pęknięcia zwykle dochodzi do 50-60% zgonów wśród wszystkich chorych.
Jak diagnozuje się tętniaki?
Zazwyczaj tętniaki przebiegają całkowicie bezobjawowo, a co za tym idzie, są niezdiagnozowane i zupełnie nieleczone. U wielu pacjentów posiadanie tętniaka w żaden sposób nie wpływa na zdrowie i życie, gdyż same ustępują lub chory umiera z nim, lecz z zupełnie innych przyczyn. Natomiast w sytuacji, gdy lekarz podejrzewa występowanie tętniaka u danego pacjenta, zaleca przeprowadzenie kilku badań za pomocą, których można potwierdzić oraz ocenić tętniaka bądź całkowicie go wykluczyć. Jednakże przed samym wykonaniem ich należy przeprowadzić bardzo szczegółowy konkretny wywiad z pacjentem. W takiej rozmowie poruszane są dwie najważniejsze kwestie, które pomogą specjaliście postawić odpowiednią diagnozę oraz wybrać najlepsze w danym przypadku badania i terapie. Wyróżnia się:
a) Czynniki osobnicze pacjenta, czyli wiek, używki, współistniejące inne choroby przewlekłe oraz czy kiedykolwiek wystąpiło krwawienie podpajęczynówkowe.
b) Szczegółowy opis tętniaka, ocenia się tutaj jakiego jest charakteru, jakiej wielkości, kształtu, struktury, morfologii i podaje jego dokładną lokalizację.
W zależności od konkretnego przypadku pacjenta medyk ma do wyboru odpowiednie badania, które w różny sposób mogą określić stan chorobowy.
Punkcja lędźwiowa, czyli badanie płynu mózgowo-rdzeniowego wykonywane w podejrzeniu krwawienia podpajęczynówkowego, które zazwyczaj występuje przy pęknięciu tętniaka.
Badanie ultrasonograficzne (USG) jednak rzadko jest stosowane.
Badania radiologiczne (RTG), np. zdjęcie rentgenowskie.
Tomografia komputerowa (TK) ukazuje krwawienie wewnątrzczaszkowe, ujawnia występowanie tętniaka i pozwala go scharakteryzować. Jest to badanie nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne.
Angiografia tętnic za pomocą dodania kontrastu. Badanie przeprowadza się podczas wykonywanej tomografii komputerowej. Badanie umożliwia dokładne zbadanie średnicy, zwężeń, poszerzeń czy dokładnego przebiegu naczyń krwionośnych.
Rezonans magnetyczny (MRI) obrazuje uszkodzone obszaru mózgu i krwiaki wewnątrzczaszkowe.
Metody leczenia tętniaka poszczególnych tętnic
Po wykonaniu całej serii badań tętniaka, specjalista radiologii bądź diagnostyki obrazowej ustala dokładne rozpoznanie i diagnozę. W tym celu kontaktują się oni również z odpowiednimi specjalistami w zależności od tego, której części ciała leczenie będzie dotyczyło. Leczenie tętniaka w zależności od decyzji podjętej przez lekarzy może być zachowawcze bądź operacyjne. Do określenia charakteru terapii korzysta się z określenia kilku wytycznych, a dokładnie:
- Rozmiarów tętniaka.
- Wieku pacjenta.
- Ogólnego stanu i samopoczucia pacjenta.
- Innych okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na wybór leczenia.
Za pomocą powyższych badań jest możliwość ukazania czy występuje tętniak i w jakich rozmiarach lub, czy doszło do jego pęknięcia. W pierwszej sytuacji specjaliści decydują o rodzaju postępowania leczniczego. Natomiast w przypadku jego pęknięcia konieczne jest niezwłoczne wykonanie odpowiedniej operacji, gdyż tutaj liczy się czas. W zależności od miejsca występowania tętniaka stosuje się inne leczenie.
Tętniak mózgu
Stosowana jest tutaj embolizacja, czyli specjalny zabieg neuroradiologiczny, gdzie poprzez naczynia krwionośne dochodzi do wprowadzenia specjalnego materiału – cienkiego drucika, a po nim umieszczeniu wielu sprężynek. Zamykają one cały patologiczny fragment tętnicy, co znacznie zmniejsza ryzyko pęknięcia danego tętniaka. Korzystną zaletą tego zabiegu oprócz samego aspektu leczniczego jest również fakt, że wykonuje się to bez otwierania czaszki i uznaje się za znacznie bezpieczniejszy niż bezpośrednie operacje. Drugą metodą jest klipsowanie operacyjne, które polega na otwarciu czaszki poprzez jej przecięcie (kraniotomia), a następnie założenie specjalnego metalowego klipsa na tętniaka. Ta metoda umożliwia całkowite odcięcie tętniaka z krążenia krwi. W przypadku wystąpienia przeciwwskazań do nałożenia klipsa stosowane są dwie inne metody. Jest to trapping i wrapping. Pierwsze polega na całkowitym wyłączeniu z obiegu zamienionych patologicznie naczyń, a wytworzeniu nowych połączeń naczyniowych. Ta metoda jest wykorzystywana w sytuacji, gdy ma się do czynienia z tętniakiem olbrzymim. Natomiast wrapping polega na owinięciu tkanka mięśniową całej zmiany na tętnicy. Dodatkowo w rzadkich sytuacjach stosuje się wycięcie tętniaka z naczynia i zszycie tętnicy, aby krew mogła dalej spokojnie krążyć.
Tętniak tętnicy płucnej
W tym przypadku leczenie polega przede wszystkim na przeprowadzeniu operacji chirurgicznej, ze względu na to, że wystąpienia tętniaka na tętnicy płucnej stanowi dość duże zagrożenie w przypadku jego pęknięcia. Z tego względu nie zapobiega się temu, a całkowicie eliminuje przyczynę. Zabieg operacyjny polega na całkowitym usunięciu tętniaka, a w miejscu rozciętego naczynia założenia specjalnej wykonanej z tworzywa sztucznego protezy dla naczynia krwionośnego.
Tętniak serca
Sytuacja tutaj wygląda podobnie, jak w przypadku tętniaka tętnicy płucnej, czyli terapia nie polega na leczeniu zachowawczym, a w chwili zdiagnozowania od razu operacyjnym. Zabieg polega całkowitym usunięciu tętniaka oraz wszystkich powstałych w jego wyniku skrzeplin na ścianach serca. Rozcięte przez te czynności serce następnie zszywa się chirurgiczne lub w miejscu rozcięcia naszywa się specjalną łatkę zwaną dakronową. Jest to inwazyjna metoda, lecz najskuteczniejsza i znacznie bezpieczniejsza dla życia niż zastosowanie leczenia przeciw pęknięciu tętniaka.
Tętniak aorty
Bez znaczenia czy tętniak dotyczy aorty piersiowej czy brzusznej, pierwszym krokiem leczenia jest zastosowanie farmakoterapii poprzez podanie pacjentom leków hipotensyjnych. Są to farmaceutyki, które pozwalają na znaczne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Jednakże nie w każdym przypadku można je zastosować lub różnie pacjenci na nie reagują. W sytuacji, gdy leki są niemożliwe do wprowadzenia bądź nie przynosi to pozytywnych korzyści terapii, należy zastosować leczenie operacyjne. Najczęściej stosowany jest wewnątrznaczyniowy zabieg naprawczy. Polega on na wykonaniu niewielkiego nacięcia tętnicy udowej i przez nie wprowadzenie do naczynia plastikowej rurki, czyli koszulki z nałożonym na nią stent-graftem. Stent-graft po wejściu do światła tętnicy odczepia się od koszulki i zostaje umieszczony w miejscu powstałego tętniaka. Można powiedzieć, że jest to rodzaj protezy naczyniowej, która zostaje na stałe w ciele pacjenta. Jej zadaniem jest odcięcie tętniaka od tętnicy i utworzenie nowego, prawidłowego światła w naczyniu dla odpowiedniego przepływu krwi przez naczynie.
Tętniak tętnic trzewnych bądź nerkowych
W przypadku leczenia tętniaka tętnic trzewnych, bądź nerkowych jest wiele metod leczenia, które wybiera się w zależności od stanu chorego oraz miejsca występowania tętniaka. W każdym przypadku stosuje się zabiegi chirurgiczne. Do wyboru jest embolizacja, czyli zastosowanie małych sprężynek umieszczanych wewnątrz tętniaka czy trapping. Obydwie metody stosowane są również w terapii leczniczej tętniaka mózgu. Oprócz tych dwóch stosowana jest również wewnątrznaczyniowa terapia zastępcza z zastosowaniem stent-graftów.
Tętniak tętnicy udowej
Pierwszym krokiem leczenia jest zastosowanie farmakoterapii poprzez podanie choremu leków przeciwpłytkowych, które znacznie obniżają ryzyko pęknięcia tętniaka w tym miejscu. Jednakże, jak również w przypadku innych tętniaków nie zawsze leczenie farmaceutykami może okazać się skuteczne i zmniejszać ryzyko pęknięcia tętniaka to w takich przypadkach przeprowadza się operację. Zabieg chirurgiczny polega na przeprowadzeniu wewnątrznaczyniowej terapii naprawczej, czyli tej samej, jak w przypadku tętniaka aorty czy tętnic trzewnych lub nerkowych.
Tętniak tętnicy podkolanowej
Tutaj pierwszym krokiem jest udrożnienie naczynia w przypadku często powstających zatorów w krążeniu. Zabieg w tym przypadku polega na wprowadzeniu przez odpowiedni cewnik leku, który rozpuszcza powstałe skrzepy poprzez nacięcie tętnicy udowej. Kolejnym krokiem terapii jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego, który można przeprowadzić na dwa sposoby. Pierwszym jest wycięcie zmienionej tętnicy i wszczepieniu w tym miejscu specjalnej wstawki, które reguluje prawidłowy przepływ krwi. Natomiast drugi sposób polega na wykonaniu tak zwanego zespolenia omijającego. Jest to specjalny zabieg chirurgiczny, który polega na wytworzeniu nowego przepływu krwi krążącej, która w prawidłowy sposób całkowicie omija patologiczne naczynia, które dzięki operacji jest wyłączone z krążenia.
Całość wszystkich zabiegów operacyjnych może potrwać od kilkudziesięciu minut do nawet kilku godzin, a długość hospitalizacji takiego pacjenta określa się w zależności od jego stanu klinicznego i powodzenia w przebiegu samej operacji.
Ważną kwestią dalszego leczenia jest zażywanie odpowiednich przepisanych przez doktora leków i rehabilitacja ruchowa, gdzie ogromne znaczenie ma kontrola ciśnienia tętniczego. Ciśnienie jest ważną kwestią, gdyż jego monitorowanie może pomóc uchronić przed wystąpieniem kolejnego krwawienia wewnątrzczaszkowego w mózgu oraz innych poważnych powikłań.
Każda z powyższych metod zastosowana w leczeniu tętniaka z rozróżnieniem na miejsce jego występowania u większości pacjentów prowadzi do całkowitego wyleczenia problemu.
Co robić po zakończeniu leczenia?
Niestety nie powstała jeszcze jedna złota rada, która mogłaby zapobiec powstawaniu tętniaków u ludzi. Dzieje się tak ze względu na wieloprzyczynowość i złożoność przyczyn ich rozwoju. Jednakże powstała cała seria zaleceń co należy robić po zakończeniu terapii jakiegokolwiek tętniaka, aby nie dopuścić do powstania kolejnego bądź zapobiec pęknięciu obecnego. Zaleca się:
- Leczyć nadciśnienie – 140/90 nie powinno przekraczać tych wartości u zdrowych ludzi oraz pamiętać o regularnym przyjmowaniu leków przeciwnadciśnieniowych.
- Rzucić palenie oraz wszystkie inne nałogi.
- Utrzymywać prawidłową masę ciała, a ludziom otyłym zaleca się dążenia do uzyskania prawidłowej wagi.
- Pić wodę z niską zawartością sodu.
- Stosować dietę przeciwmiażdżycową.
- Ograniczyć spożywanie soli w przyjmowanych posiłkach.
- Regularnie uczęszczać na wizyty kontrolne oraz wykonywać badania kontrolne oceniające stan tętniaka, oraz naczyń krwionośnych. Zaleca się wykonywać je co 6-12 miesięcy w poradni neurochirurgicznej.
Warto pamiętać, aby idąc na wizytę kontrolną do specjalisty zabrać ze sobą cały komplet przeprowadzonych badań i opisów wykonanych zabiegów.