Spis treści:
KORONAWIRUS – czy mamy skuteczne leczenie?
Co to jest Koronawirus?
Koronawirusy to rodzina wirusów , których materiał genetyczny to kwas rybonukleinowy (RNA). Wirusem, który odpowiada za obecnie panującą na świecie pandemię jest koronawirus SARS-CoV-2 (ang. severe acute respiratory syndrome- coronavirus-2).
Jest wirusem odzwierzęcym, a jedną z hipotez jest transmisja wirusa przez łuskowca (rodzaj ssaka występującego w południowej Azji) na człowieka. Być może, że ssak ten zaraził się za pośrednictwem nietoperzy. Gdyż ludzki wirus wykazuje podobieństwo do koronawirusów występujących u tych latających ssaków. SARS-CoV-2 wywołuje chorobę nazywaną COVID-19.
W przeszłości koronawirusy odpowiadały między innymi za epidemię SARS w latach 2002-2003 oraz MERS w 2012 roku.
Jakie są drogi zakażenia koronawirusem?
Drogą zakażenia jest droga kropelkowa.
Dlatego należy pamiętać o:
- częstym myciu rąk wodą z mydłem
- unikaniu dotykania oczu, nosa i ust
- zakrywaniu ust i nosa w trakcie kichania lub kaszlenia zgiętym łokciem lub chusteczką
- zachowaniu bezpiecznej odległość (1–1,5 m) od osoby, która kaszle, kicha lub ma gorączkę
Jakie są objawy infekcji COVID-19 ?
Głównymi objawami są:
- gorączka,
- suchy kaszel
- problemy z oddychaniem, które mogą przybrać formę duszności czy ucisku w piersiach.
Oprócz tych trzech głównych objawów często występował także ból mięśni, rzadziej splątanie, ból głowy, ból gardła, mokry kaszel, krwioplucie. Biegunka występowała tylko u 2–3% chorych. Objawy zwykle pojawiały się między 2. a 14. dniem po zakażeniu, średnio po 5 dniach.
Okres inkubacji wynosi około 14 dni, co oznacza, że w tym okresie osoba zakażona może zakażać innych samemu nie mając objawów.
Co jeśli mam objawy albo wróciłem/wróciłam z regionu w którym występuje COVID-19?
Jeżeli w ciągu ostatnich 14 dni wróciłeś z kraju, w którym występują zakażenia nowym koronawirusem i towarzyszą Ci objawy takie jak: gorączka, kaszel, duszności, lub miałeś kontakt z osobą, u której potwierdzono zakażenie: natychmiast powiadom telefonicznie stację sanitarno-epidemiologiczną – lista stacji epidemiologicznych – https://gis.gov.pl/mapa/
LUB
zgłoś się do najbliższego szpitala zakaźnego – lista szpitali zakaźnych – https://www.gov.pl/web/koronawirus/lista-szpitali
LUB
zadzwoń na Pogotowie Ratunkowe (tel.112 lub 999) informując o swoich objawach i podejrzeniach
Kto jest zagrożony?
Na podstawie przypadków z Chin, przebieg zachorowań na COVID-19 wyglądał następująco:
- łagodny lub bardzo łagodny przebieg – 80%
- poważny – 13,8%
- zagrażający życiu -6,2%
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) 78% zanotowanych w Chinach przypadków do dnia 20 lutego br. dotyczyło osób pomiędzy 30 a 69 rokiem życia. Liczba śmiertelnych przypadków rosła wraz z wiekiem. Ogólna liczba zgonów wynosiła około 2,3% ze wszystkich potwierdzonych przypadków. Współczynnik umieralności u osób w wieku 80 i więcej lat wynosił w przybliżeniu 14,8%. Dla porównania współczynnik umieralności powyżej 50 roku życia wynosił 1,3%, powyżej 40 roku życia 0,4% , a pomiędzy 10-39 rokiem życia 0,2%. Oprócz tego zauważono wśród chińskich pacjentów, że około 23% pacjentów chorowało na nadciśnienie tętnicze, 16,2% miało cukrzycę, a około 6% cierpiało na chorobę niedokrwienną serca (potocznie zwaną chorobą wieńcową). Wśród powyższych pacjentów bardzo często stosowane były leki z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI). Są to leki wykorzystywane w leczeniu nadciśnienia.
Z czego wynika zagrożenie?
Zarówno SARS-CoV jak i obecnie występujący koronawirus SARS-CoV-2 wiąże się z komórkami docelowymi przez enzym konwertujący angiotensynę 2 (ACE2). Enzym ten produkują komórki nabłonkowe płuc, jelit, nerek i naczyń krwionośnych. Ekspresja ACE2 jest szczególnie zwiększona przede wszystkim u pacjentów z cukrzycą typu 1 lub typu 2, którzy są leczeni inhibitorami ACE i blokerami receptora angiotensyny II typu I (ARB). Według obecnych wytycznych kardiologicznych nie zaleca się odstawiania tych leków. Jeżeli są one stosowane i ich działanie przynosi pożądany efekt ich zamiana nie jest potrzebna, a może nawet zaszkodzić. Jeśli jednak pacjent ma wątpliwości powinien zapytać swojego kardiologa prowadzącego o dalsze postępowanie.
Nadciśnienie leczy się również inhibitorami ACE i ARB, co powoduje zwiększenie regulacji ACE2.
ACE2 można również zwiększyć przez tiazolidynediony i ibuprofen. Dane te sugerują, że ekspresja ACE2 wzrasta w cukrzycy, a leczenie inhibitorami ACE i ARB zwiększa ekspresję ACE2. W konsekwencji zwiększona ekspresja ACE2 ułatwi infekcję COVID-19. W związku z tym wysunięto hipotezę, że leczenie cukrzycy i nadciśnienia lekami stymulującymi ACE2 zwiększa ryzyko rozwoju ciężkiego i śmiertelnego COVID-19.
Co w przypadku dzieci? Czy koronawirus tak samo dotyczy dzieci?
Według najnowszych danych dzieci często przechorowują COVID-19 bezobjawowo. Może być to spowodowane tym, iż u dzieci następuje szybka regeneracja pneumocytów typu2, które są celem wirusa SARS-CoV-2. Pnemocyty typu 2 odpowiadają za produkcję surfaktantu, który zmniejsza napięcie powierzchniowe i zapobiega zapadaniu się pęcherzyków płucnych.
Jakie jest aktualne leczenie zakażenia koronawirusem?
Większość pacjentów leczy się zachowawczo – leki przeciwbólowe, ewentualnie przy duszności tlenoterapia. Obecnie wykorzystujemy również lek stosowany przeciwko malarii, jest to chlorochina. Wykazuje ona również działanie przeciwwirusowe. Jednak należy pamiętać, że takie leczenie stosuje się tylko w szpitalu z uwagi na możliwość groźnych zaburzeń rytmu serca. Trzeba jednak wspomnieć, że w ostatnich badaniach opublikowanych w kwietniu naukowcy sugerowali, że niestety jest powiązana z większym ryzykiem zgonu. Stąd nie podaje się tego leku rutynowo. Dodatkowo dodaje się oseltamiwir lub favipiravir, czyli leki stosowane w grypie. W cięższych przypadkach wykorzystuje się leki, które są wymagane w zależności od stanu pacjenta. Jednym z nich jest np. redemsivir. Lek ten pierwotnie stworzono dla zwalczania wirusa Ebola. Jednak z powodu niewystarczającej skuteczności przeciwko temu wirusowi nie stosuje się go w tym wskazaniu powszechnie. Obecna sytuacja zmusiła naukowców do sprawdzenia wielu dotychczas znanych leków, w tym i redemsiviru. Lek testowano w kilku krajach, a wyniki pokazały, że pacjenci, którzy go otrzymali dużo szybciej wracali do zdrowia. Również w tej grupie śmiertelność była znacznie niższa. Jest to więc obecnie lek, w który główne nadzieje pokładają naukowcy z całego świata.
Koronawirus – Jak się chronić i jak zmniejszyć ryzyko zakażenia?
Przede wszystkim w okresie kwarantanny jeśli nie musisz wychodzić to zostań w domu. Często myj ręce wodą z mydłem. Unikaj dotykania oczu, nosa i ust. Zakrywaj usta i nos w trakcie kichania lub kaszlenia zgiętym łokciem lub chusteczką.
Zachowaj bezpieczną odległość (2 m) od osoby, która kaszle, kicha lub ma gorączkę. Warto nadmienić, że wirus jest w stanie przetrwać w sprzyjających warunkach do 72h na powierzchniach płaskich.
Pamiętajmy o tym, iż liczba łóżek w szpitalach jest ograniczona i jeśli jednoczasowo będzie wielu chorych nie każdy z nich będzie w stanie uzyskać odpowiednią pomoc. Nie wspominając o narażeniu personelu medycznego.
Dalsze prognozy dotyczące koronawirusa
Prace nad szczepionką już trwają, Niestety według szacunków do opracowania szczepionki może minąć od 12 do 18 miesięcy. Nie wiadomo też czy zmiana pogody wpłynie na wygaszenie zagrożenia. Chociaż jak wskazują dane WHO kraje afrykańskie borykają się z dużo mniejszą zachorowalnością na COVID-19. Nie wiadomo jednak czy jest to wywołane warunkami klimatycznymi czy może mniejszą wykrywalnością i dostępnością testów.