Entezopatie

Jak mówi stare przysłowie „jaki sport takie kontuzje”, lecz gdy się w nie zagłębimy nasi przodkowie mieli wiele racji. W zależności od uprawianego sportu, jeden element organizmu jest nadmiernie przeciążony w porównaniu do innych, z tego powodu dochodzi do małych zmian i destrukcji które prowadzą do stanu zapalnego. Do takiej sytuacji może się przydarzyć przy niezachowaniu ergonomicznej postawy ciała podczas pracy zawodowej czy ze względu na złe nawyki. Bez względu na to co przyczyniło się do powstania stanu zapalnego w obrębie stawów, ważne jest to, że w większości przypadków prowadzi do entezopatii.

Entezopatie – czym są?

Entezopatie są to zmiany chorobowe zlokalizowane w miejscu przyczepu ścięgnistego mięśnia do kości. Często ze względu na przeciążenia dochodzi do licznych uszkodzeń czy naderwań w obrębie przyczepów włókien ścięgnistych mięśni, a te nieleczone prowadzą do stanu zapalnego i ogólnego osłabienia.

Na wstępie należy zaznaczyć, że entezopatie to nie to samo co tendinopatie. Te o których mowa w artykule dotyczą tylko i wyłącznie przyczepów ścięgnistych mięśni, więzadeł czy torebek stawowych, natomiast te drugie dotyczą całej długości ścięgna.

Przyczyny entezopatii

Do schorzenia może dojść z wielu powodów, jednak najczęściej przez przewlekłe i długotrwałe przeciążenia tkanek, zbyt intensywne treningi czy niewielkie mikrourazy ścięgna bądź chrząstki. Jednakże nie tylko to jest powodem zapalenia ścięgien, a również ze względu na nieodpowiednią rozgrzewkę przed treningiem bądź co gorsza jej całkowitym brakiem i przy tym zbyt krótkim czasem na regenerację tkanek.

Dodatkowo należy wziąć pod uwagę czynniki ogólnoustrojowe, jak wiek, częste narażenie na stres, brak aktywności fizycznej bądź czynniki psychologiczne. Wpływ ma również genetyka, tzn. wady wrodzone postawy ciała bądź nabyte, choroby reumatoidalne czy zaburzona biomechanika stawów, a także rodzaj wykonywanej pracy zawodowej.

Jakie są objawy entezopatii?

W zależności od lokalizacji miejsca chorobowego objawy mogą się nieznacznie różnić, lecz mimo wszystko potrafimy wyróżnić najbardziej charakterystyczne, których bez względu na miejsce występowania nie wolno bagatelizować.

1. Ból mięśniowy podczas aktywności, tuż po niej bądź podczas palpacji.
2. Ograniczenie zakresu ruchu w stawie.
3. Osłabienie mięśni, w zaawansowanym stadium zaniki mięśniowe.
4. Obrzęki, oraz tkliwość stawu.
5. Sztywność stawu, często charakterystyczna tzw. sztywność poranna.
6. Zgrzytanie w stawie wyczuwalne i słyszalne głównie podczas ruchu.
7. Problem z czynnościami dnia codziennego jak, np. chodzenie, podnoszenie.
8. Pogrubione ścięgna bądź guzki wyczuwalne pod palcami.

Entezopatie postępują w 4 etapach, przy czym ten pierwszy jest najsłabszy i występuje głównie tylko ból, przemijający po odpoczynku. Wraz z rozwojem zmian chorobowych dochodzą kolejne objawy, których nie wolno zlekceważyć.

Rodzaje entezopatii

Mamy wiele rodzajów zmian chorobowych zaliczających się pod entezopatie, które w zależności od miejsca występowania dają inne dolegliwości. Wyróżniamy takie jak:

Entezopatia podpotyliczna często charakterystyczna dla informatyków, gdzie mamy do czynienia z tak zwaną smartfonią szyją.

Entezopatia bolesnego barku jako bark zamrożony, zapalenie przyczepów mięśnia nadgrzebieniowego i dwugłowego ramienia.

Entezopatia łokcia występujący jako łokieć tenisisty i łokieć golfisty.

Entezopatia palców jako zakleszczające zapalenie ścięgna, często występuje pod nazwą palec trzaskający bądź zakleszczony.

Przykurcz Dupuytrena jako przykurcz rozcięgna dłoniowego objawiającego się przykurczem w postaci zgięcia palców dłoni.

Zespół de Quervaina jako zapalenie pochewek nadgarstka.

Entezopatia biodra występująca w postaci dolegliwości z guzem kulszowym lub krętarzem większym kości udowej, a nawet więzadłem biodrowo-ledzwiowym.

Entezopatia więzadeł rzepki jako kolano skoczka; mięśnia dwugłowego uda czy podkolanowego.

Entezopatia ścięgna Achillesa.

Entezopatia rozcięgna podeszwowego występująca pod nazwą znanej ostrogi piętowej czy zapalenie ścięgna piętowego.

Rozpoznanie entezopatii i leczenie

Gdy wystąpią u nas podobne objawy pierwsze co powinniśmy zrobić to zaprzestać treningów, jakiegokolwiek intensywnego wysiłku fizycznego, odpocząć i obserwować własny organizm. Przy tym często świetnie sprawdzają się zimne okłady w miejscu bólu, które przy okazji niwelują również obrzęk, maści czy tabletki przeciwzapalne. Dodatkowo może przynieść ulgę całkowite unieruchomienie stawu.

Często wystarczy skorygować technikę wykonywania swojej pracy zawodowej bądź nawyki treningowe w czym pomoże fizjoterapeuta bądź trener.

Jeżeli natomiast objawy mimo tego nie ustępują, a wręcz nasilają się, należy udać się niezwłocznie do lekarza, najlepiej ortopedy. Zostanie wykonany przez lekarza szczegółowy wywiad i badania, głównie obrazowe takie jak USG czy RTG, dzięki temu zostaną uwidocznione ubytki, zrosty, zgrubienia bądź miejscowy stan zapalny.

Gdy lekarz zbierze komplet wyników badań potwierdzającą entezopatie zleci leczenie zachowawcze, a nawet bardzo często unieruchomienie kończyny. Takie leczenie obejmuje przede wszystkim fizjoterapię, która ma na celu zniwelować do minimum zarówno ból jak i zmiany chorobowe, przez pobudzenie tkanek do regeneracji. Taka rehabilitacja obejmuje wiele zabiegów fizykoterapeutycznych jak:

• Fala uderzeniowa.
• Magnetoterapie.
• Laseroterapię.
• Jonoforezę – leczenie prądem z zastosowaniem leku.
• Ultradźwięki.
• Terapia z wykorzystaniem aparatu cieszącym się coraz większą popularnością – Doctor Tecar.
• Leczenie zimnem, czyli krioterapię.

Dodatkowo leczniczo coraz chętniej stosowana jest terapia manualna w postaci:

• Terapii mięśniowo-powięziowej.
• Proloterapia – iglowanie.
• Zastrzyk przeciwzapalny.
• Osocze bogato płytkowe.
• Kinesiotaping.
• Masażu poprzecznego i rozluźniającego.
• Rozciąganie przykurczów mięśniowych.

Możemy dodatkowo wspomóc się leczeniem w zaciszu domowym, również nieco z działaniem profilaktycznym jak witamina C oraz siarka w diecie czy napary z kurkumy bądź jeżówki. Pomocne bywają również okłady z borowiny czy konopii siewnej (leczniczej), lodu, bądź po prostu zanurzenie chorego miejsca w zimnej wodzie.

Aby wrócić do pełnej sprawności, jedną z najważniejszych rzeczy są ćwiczenia, a do tego niezastąpiona jest kinezyterapia, czyli leczenie poprzez ruch. Fizjoterapeuta pokaże i nauczy nas wykonywać różnego rodzaju ćwiczenia czynne połączone z tymi wykonywanymi przez terapeutę, o czym mówi terapia Mulligana. Taki ruch przede wszystkim wzmacnia osłabione mięśnie, niweluje przykurcze i sprzyja regeneracji tkanek.

W szczególnych przypadkach, gdy uszkodzenia są bardzo rozległe bądź inne formy leczenia nie przynoszą rezultatów, lekarz ortopeda może zadecydować o operacji. Podczas takiego zabiegu chirurg zazwyczaj całkowicie rekonstruuje ścięgno. W takim wypadku droga do całkowitego wyleczenia jest znacznie dłuższa i wymaga od nas naprawdę ogromnej pracy i chęci powrotu do sprawności.

Profilaktyka przy entezopatii

Zapobieganie entezopatii jest znacznie łatwiejsze niż leczenie jej, jednak musimy o tym pamiętać. Tak samo jak w przypadku tendinopatii nie wolno zapominać o rozgrzewce przed treningiem oraz rozciąganiu i wyciszeniu już po aktywności. Pamiętajmy o dniach „odpoczynkach”, które są bardzo ważnym czasem, w którym organizm ma czas, aby się zregenerować. To bardzo ważne dla odbudowy mięśni, ścięgien i ich przyczepów oraz stawów, czyli to czego dotyczy ta jednostką chorobowa. Ważna jest zbilansowana dieta i odpowiednia suplementacja witaminami, mimo zdziwieniu wielu to naprawdę połowa drogi do sukcesu w zdrowiu.