Nadmierne zmęczenie, osłabienie, bóle i zawroty głowy, a także bladość skóry – to tylko część z objawów sugerujących występowanie anemii, czyli niedokrwistości. Ze względu na to, że objawy te są charakterystyczne dla wielu schorzeń, a nawet długiego pozostawania pod wpływem stresu, diagnostyka niedokrwistości opiera się na szczegółowych badaniach. Jakie występują rodzaje anemii i jak przebiega jej leczenie?
Spis treści:
Anemia – co to takiego?
Anemia bardzo często nazywana jest niedokrwistością. Wynika to z faktu, że anemię stwierdza się w przypadku zmniejszonego poziomu hemoglobiny w organizmie. Hemoglobina jest białkiem odpowiedzialnym za transport tlenu z płuc do wszystkich tkanek. Występuje ona w erytrocytach, czyli krwinkach czerwonych.
Wraz ze zmniejszoną ilością hemoglobiny w krwi, stwierdza się również obniżoną liczbę erytrocytów oraz hematokrytu.
Na występowanie anemii najbardziej narażone są osoby starsze, obciążone genetycznie, kobiety w wieku rozrodczym i ciężarne, a także pacjenci zmagający się z chorobami przewlekłymi.
Najczęstsze objawy anemii
Najczęściej występujące objawy, które mogą sugerować, że mamy do czynienia z anemią, to odczuwanie zmęczenia i łatwa męczliwość nawet podczas wykonywania prostych obowiązków domowych. Pojawiają się także bóle i zawroty głowy. Osobie chorej trudno się skoncentrować. Odczuwane mogą być także kołatania serca oraz duszności.
W anemii skóra staje się blada i przesuszona, znacząco pogarsza się kondycja włosów i paznokci. Objawy mogą być widoczne na języku, którego powierzchnia staje się wygładzona, poza tym odczuwane jest pieczenie i dolegliwości bólowe. W zależności od przyczyny występowania anemii, pacjenci mogą odczuwać spaczone łaknienie, np. mają chęć na jedzenie gliny czy kredy, poza tym skóra może być zażółcona, a wątroba bądź śledziona powiększone.
Anemia – przyczyny
Jakie są przyczyny anemii?
- Jedną z najczęstszych jest niedobór żelaza, który wynika przeważnie z nieprawidłowej, źle zbilansowanej diety. Niewłaściwe żywienie pozbawia organizm ważnych składników mineralnych i związków odżywczych, a także witamin.
- Do niedokrwistości doprowadza również znaczna utrat krwi. Może być ona spowodowana nie tylko występującymi urazami, ale i krwawieniami z przewodu pokarmowego, a także obfitymi i nieregularnymi krwawieniami miesięcznymi u kobiet.
- Wśród przyczyn wymienia się zaburzenia wchłaniania, talasemię oraz niedobór witaminy B12, a także kwasu foliowego. Ponadto anemia może się pojawiać w wyniku rozwoju nowotworów szpiku kostnego.
- Choroby przewlekłe, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, przewlekłe stany zapalne jelit, toczeń układowy, przewlekła niewydolność nerek i serca również mogą się przyczyniać do występowania anemii.
- Niedokrwistość nierzadko dotyka pacjentów nadużywających alkoholu. Ponadto tych, którzy zmagają się z chorobami autoimmunologicznymi, infekcjami czy zaburzeniami genetycznymi.
Rodzaje anemii
Uwzględniając nasilenie anemii wyróżnia się niedokrwistość:
- łagodną – Hb 10–12,0 g/dl (lub 13 u mężczyzn)
- umiarkowaną – Hb 8–9,9 g/dl
- ciężką – Hb 6,5–7,9 g/dl
- zagrażającą życiu – Hb <6,5 g/dl.
W zależności od przyczyn występowania anemii, wyróżnia się:
- anemię spowodowaną niedoborem żelaza,
- anemię sierpowatokrwinkową, która jest chorobą dziedziczną,
- anemię aplastyczną wrodzoną lub nabytą, wynikającą z niewydolności szpiku kostnego,
- anemię złośliwą spowodowaną upośledzonym wchłanianiem witaminy B12,
- anemię hemolityczną wrodzoną lub nabytą, o wielorakich przyczynach.
Skutki anemii
Nieleczona niedokrwistość prowadzi nie tylko do utrudnionego funkcjonowania, lecz przede wszystkim rozwoju wielu trudnych w leczeniu chorób. U dzieci może powodować problemy z rozwojem intelektualnym i nabywaniem funkcji poznawczych.
Nasilona niedokrwistość może stanowić zagrożenie dla życia.
Anemia – leczenie
Leczenie anemii zależne jest od tego, jaka choroba podstawowa ją wywołała. Niezbędne są zatem badania na anemię, przede wszystkim morfologia krwi, w obrazie której można dostrzec istotne zmiany.
Najważniejsze jest wyeliminowanie podstawowej przyczyny niedokrwistości, np. suplementacja żelazem i właściwa dieta w przypadku anemii wynikającej z niedoboru żelaza. W razie konieczności podaje się indywidualnie dobrane leki. W najcięższych przypadkach niezbędne jest przetaczanie krwi, przeszczep szpiku kostnego lub zabieg plazmaferezy.
Anemia ma znaczny wpływ na codzienne funkcjonowanie, wygląda pacjenta, a także rozwój wielu schorzeń, dlatego jej diagnostyka oraz wdrożenie właściwie dobranego leczenia jest koniecznością.
