Spis treści:
Zapalenie błony śluzowej żołądka
Zapalenie błony śluzowej żołądka jest wynikiem działania negatywnych czynników, komórki żołądka ulegają procesom niszczenia i regeneracji, czemu towarzyszy odczyn zapalny.
Żołądek – budowa i działanie
Żeby łatwiej było zrozumieć to, co dzieje się w obrębie żołądka w przypadku wystąpienia zapalenia błony śluzowej, warto poznać podstawy dotyczące budowy i funkcjonowania struktury narządu.
Znajduje się tuż pod przeponą i jest zbudowany z kilku warstw, z czego najważniejsza jest położona najbardziej wewnętrznie. Błona śluzowa ma bezpośredni kontakt z pokarmami, które dostarczamy do organizmu. Jest bardzo skomplikowaną strukturą, produkującą między innymi enzymy trawienne, w których skład wchodzi kwas solny mający właściwości żrące dla komórek ciała. Jest jednak niezbędny ze względu na branie udział w trawieniu oraz niszczenie większości szkodliwych bakterii, które mogą być niezamierzenie przetransportowane do organizmu wraz z jedzeniem. Żołądek umie się jednak przed tym bronić. Część komórek błony śluzowej produkuje warstwę ochronnego śluzu, który oddziela ją od “soków trawiennych”.
Czym jest zapalenie błony śluzowej żołądka?
W uproszczeniu można powiedzieć, że jest to „worek” do którego wrzucono różne nieprawidłowości, które doprowadzają do uszkadzania błony śluzowej żołądka.
Jednymi z najczęstszych przyczyn zapalenia jest infekcja bakteryjna. Kwas solny w żołądku chroni przed większością nieświadomie dostarczanych do ciała bakterii, jednak nie przed wszystkimi. Jedną z nich jest Helicobacter Pylori. Posiada ona mechanizmy obronne, które pozwalają uniknąć niszczącego działania kwasu. W konsekwencji bezkarnie namnaża się, prowadząc do zapalenia, wrzodów, a nawet nowotworu żołądka. Nie tylko bakterie mogą prowadzić do takich problemów. Niektóre infekcje wirusowe, grzybicze, czy też pasożyty, są powodem takiego stanu rzeczy, jednak występują zdecydowanie rzadziej.
Inną częstą przyczyną są leki przeciwbólowe, zwłaszcza, jeśli oprócz nich przyjmowane są leki sterydowe. O ile nie ma nic złego we wzięciu tabletki na ból głowy, o tyle ich niekontrolowane ich przyjmowanie może doprowadzić do problemu. Nadmiar środków prowadzi do nieprawidłowego działania naczyń krwionośnych żołądka, co powoduje między innymi nieprawidłową pracę komórek produkujących warstwę ochronnego śluzu. W ten sposób żołądek staje się wrażliwy na drażniące działanie kwasu, co doprowadza do procesu zapalnego. Podobnie jak w przypadku wyżej wymienionej bakterii, prowadzi to do wrzodów.
Używki takie jak alkohol i papierosy mają swój udział w procesie zapalny,. Oprócz tego, że posiadają całe mnóstwo niekorzystnych działań na nasz organizm to przyczyniają się właśnie do zapalenia żołądka.
Co do innych przyczyn, można tutaj wspomnieć o zapaleniu błony śluzowej żołądka, które towarzyszy Chorobie Leśniowskiego-Crohna, Chorobie Addisona-Biermera (anemia złośliwa), czy cofaniu się żółci z dwunastnicy do żołądka – tzw. refluks dwunastniczo-żołądkowy.
Jakie są objawy i jak je zdiagnozować?
Tutaj kluczowym słowem jest dyspepsja. To jedno słowo opisuje kilka objawów, z którymi mogą mierzyć się osoby cierpiące na zapalenie błony śluzowej. Jednym z nich jest nieprzyjemne uczucie zalegania posiłku w żołądku, co daje wrażenie ciężkości i rozpychania.
To na co możemy się jeszcze skarżyć, a nie jest już jedną ze składowych dyspepsji to uciążliwe i nawracające odbijania, czy nudności i wymioty.
Zdarza się, że wymioty są podbarwione krwią. Dzieje się tak wtedy, gdy w trakcie zapalenia żołądka powstaną uszkodzenia w jego ścianie. Są to tak zwane nadżerki, które lekceważone mogą się powiększać, aż powstanie z nich wrzód. Ten ostatni może być przyczyną poważnych, wymagających pilnej pomocy lekarskiej krwawień.
Innym z objawów jest nienaturalnie szybkie, nieproporcjonalne do ilości którą zjedliśmy, uczucie sytości. Kolejną dolegliwością którą możemy zgłaszać chorując na zapalenie błony śluzowej żołądka jest uczucie pieczenia w nadbrzuszu.
Diagnostyka tej choroby opiera się głównie na badaniu jakim jest endoskopia. Pozwala ona poprzez „kamerę” zobaczyć jak wygląda od środka żołądek i czy nie występują tam jakieś niepokojące zmiany. Dodatkowo w razie wątpliwości, lekarz który przeprowadza badanie może pobrać fragment błony śluzowej i wysłać go na badanie mikroskopowe.
Jak walczyć z zapaleniem błony śluzowej żołądka?
Podczas walki z chorobą musimy działać na „kilku frontach”. Żeby leczenie było skuteczne musi wiązać się nie tylko z leczeniem objawów. Należy wyeliminować przyczynę dolegliwości i zmienić swoje przyzwyczajenia dotyczące stylu życia.
Leczenie przyczynowe jest różne w zależności od tego, czym jest spowodowany stan zapalny. W przypadku infekcji bakteryjnej, najwłaściwsza jest terapia antybiotykami. Jeżeli powodem są przyjmowane leki przeciwbólowe, należy je odstawić lub skonsultować się z lekarzem w celu zamiany ich na „bardziej bezpieczne” dla żołądka. Jeżeli dolegliwości gastryczne towarzyszą jakiejś innej chorobie, należy dążyć do jej jak najlepszego kontrolowania lub wyleczenia.
Najważniejszymi lekami łagodzącymi dolegliwości, oraz wspomagającymi przy zwalczaniu przyczyny stanu zapalnego są te, które hamują powstawanie kwasu solnego. Są nimi tzw. inhibitory pompy protonowej (IPP), oraz leki przeciwhistaminowe.
Warto jest zrezygnować z używek jak alkohol i papierosy. Pozwoli to znacznie szybszą regenerację żołądka, a dodatkowo uratuje nas od całej „armii” zgubnych dla naszego zdrowia i życia substancji w nich zawartych.
Co do diety, to z całą pewnością należy unikać potraw ostrych, pikantnych i tłustych. Jeżeli to możliwe zrezygnujmy z kawy i mocnej herbaty. Należy też wystrzegać się produktów, które zwiększają kwasowość żołądka jak np. cytrusy. Warto raczej zainteresować się dietą lekkostrawną, która oparta jest na gotowanych warzywach, chudym mięsie czy rybach.
Do kogo się zgłosić po pomoc?
Pierwszym lekarzem, z którym powinniśmy porozmawiać w razie niepokojących dolegliwości i który nas zbada jest specjalista medycyny rodzinnej. To on zajmuje się wstępną diagnostyką w zasadzie wszystkich chorób, w tym też zaburzeniami dyspeptycznymi. W razie konieczności skieruje on nas na dodatkowe badania do kolejnych fachowców jakim jest np. gastrolog.
W celu uzyskania większej ilości informacji polecamy stronę Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii lub zasięgnięcie porady u naszych specjalistów.