Spis treści:
Znamiona barwnikowe – czy należy się nimi martwić?
Każdy z nas ma różnego rodzaju znamiona barwnikowe na skórze popularnie nazywane pieprzykami. Są one różnego kształtu i zwykle przybywa ich w ciągu naszego życia. Niektóre z nich znikają. Zdecydowana większość jest niegroźna. Zdarza się jednak, że pojedyncze zaczynają w nas budzić niepokój. Czy słusznie?
Czym jest znamię barwnikowe?
Jest to nagromadzenie na skórze melanocytów – czyli komórek zawierających barwnik i może być wrodzone lub nabyte. Zmiany takie (potocznie nazywane „pieprzykami”) pojawiają się u każdego człowieka w pierwszych dwudziestu latach życia. Część z nich jest niegroźna, jednak należy kontrolować ich stan, gdyż mogą przekształcić się nawet w raka skóry (czerniaka).
Dlaczego powstają znamiona barwnikowe?
Główne czynniki, które wpływają na powstawanie „pieprzyków” to przede wszystkim:
- czynniki genetyczne – np. fototyp (karnacja) skóry,
- środowiskowe – np. ekspozycja skóry na promieniowanie UV,
- hormonalne – np. podczas ciąży.
Jak wyglądają i co oznaczają znamiona barwnikowa?
Znamiona tworzą plamy, które mają zwykle ostro odgraniczone brzegi. Ich zabarwienie może być: brązowe, czarne, podobne do koloru skóry, koloru kawy z mlekiem, a nawet niebieskie. Ich wielkość może być różna. Mogą być wypukłe lub płaskie. Wyróżnia się ich następujące rodzaje:
- wrodzone – przeważnie pojedyncze i istnieje już w chwili narodzin, zmiana taka jest rzadko spotykana, ma duży rozmiar i regularne zabarwienie,
- nabyte, które z kolei dzielą się na:
- łagodne – pojawiają się we wczesnym dzieciństwie i mają regularną budową i równomierny kolor. Ryzyko rozwoju czerniaka z takiej zmiany jest niewielkie,
- z cechami atypii (atypowe) – w przeciwieństwie do zmian łagodnych charakteryzują się nieregularna budową. Posiadają nieregularne brzegi oraz różny kolory. Taki rodzaj znamienia wymaga kontroli i obserwacji – może ulec zezłośliwieniu.
Ponadto, wyróżniamy znamiona m. in.:
- Płaskie – jednolite plamy o różnym kształcie i wielkości, zanikają po 30. roku życia.
- Plamy soczewicowate – mogą pojawiać się w dzieciństwie oraz w późniejszym okresie, są drobne, mogą występować mnogo w obrębie skóry całego ciała.
- Clarka – jest to zmiana lekko wyniosła, może być gładkie lub brodawkowate.
- Mieschera – występuje często na twarzy, ma gładką powierzchnię o jasnobrązowym kolorze.
- Suttona – jest to guzek z tzw. otoczką, tj. otoczony jest obszarem odbarwienia – zwykle białą obwódką.
- Spitz – występuje głównie u dzieci, ma postać guzka o czerwonobrunatnej barwie i zlokalizowany jest często na twarzy.
- Beckera – tzw. znamię barwnikowe z włosami – plama o nieregularnych obrysach pokryta włosami, występujące częściej u mężczyzn. Ma postać łagodną, pojawia się we wczesnym dzieciństwie i nie powoduje żadnych dolegliwości. Może osiągać wielkość nawet do kilkunastu cm.
Co robić w przypadku pojawienia się niepokojących zmian skórnych? Kto usuwa znamiona barwnikowe?
W przypadku pojawienia się zmian, które budzą nasz niepokój należy umówić się na wizytę do lekarza dermatologa. Lekarz za pomocą badania dermoskopem postawi właściwą diagnozę, tj. może zalecić dalszą kontrolę dermoskopową lub usunięcie zmiany.
Kiedy usuwać znamiona barwnikowe?
Pacjenci często zadają sobie pytanie – usuwać, czy nie zmianę na skórze? Lekarz dermatolog w trakcie badania dermoskopowego kwalifikuje zmianę do oceny histologicznej. Niepokój powinny wzbudzić „pieprzyki” o nieregularnych brzegach. Dodatkowy niepokój budzą pojawiające się w jego obrębie krwawienie, świąd oraz różny kolor w jego obrębie (np. czarne kropki w jego obrębie). Lekarz usuwa „pieprzyka”, co polega na jego wycięciu w znieczuleniu miejscowym. Pamiętać należy również, że zmiany, które pojawiają się po 30. roku życia powinny wzbudzać podwyższoną czujność i wymagają kontroli lekarskiej.
W naszym centrum medycznym mamy kilku doświadczonych dermatologów, którzy przy pomocy dermatoskopu pomogą ocenić zmianę. W razie konieczności mogą także zlecić jej usunięcie. Badanie dermatoskopem jest bezbolesne i nie trwa długo. Pozwala na wnikliwą ocenę i postawienie prawidłowej diagnozy.
W celu uzyskania większej ilości informacji polecamy stronę Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego lub zasięgnięcie porady u naszych specjalistów.
